काठमाडौ । पाँच दलीय गठबन्धनको बैठक सुरु भएको छ । प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवास बालुवाटारमा सुरु भएको बैठकमा आज बस्ने प्रतिनिधिसभाको बैठकमा एमसीसी टेबुल गर्न दिनेबारे सहमति हुने बुझिएको छ ।
यसअघि माओवादी केन्द्र र नेकपा (एकीकृत समाजवादी) ले एमसीसी अहिलेको अवस्थामा टेबुल गर्न नहुने धारणा राखेका थिए । प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले भने आज एमसीसीलाई लिएर गठबन्धनमा वारपार गर्नेगरि बैठक बोलाएका हुन्।
हिजो बसेको एकीकृत समाजवादीको स्थायी कमिटी बैठकले पनि एमसीसी सदनमा टेबुल गर्न दिनुपर्ने निश्कर्ष निकालेको छ ।
प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवास बालुवाटारमा बस्ने गठबन्धन बैठकले एमसिसी संसदमा पेश गर्ने या नगर्ने भन्ने निश्चित गर्ने सम्भावना छ। सत्ताको नेतृत्व गरिरहेको नेपाली कांग्रेस एमसिसी संसदमा पेश गर्नुपर्ने पक्षमा छ। तर नेकपा माओवादी केन्द्र भने यथाअवस्थामा एमसिसी संसदमा टेबुल गर्ने पक्ष छैन।
नेकपा एकीकृत समाजवादीले संसद सुचारु हुने शर्तमा एमसिसी संसदमा टेबुल गर्न दिने निर्णय गरेको छ। तर यथास्थितिमा एमसिसी संसदबाट पास गर्न नसकिने पक्षमा एकीकृत समाजवादीले माओवादी केन्द्रको अडानमा साथ दिँदै आएको छ।
संसदबाट एसिसी जबरजस्ती पास गरिए सरकारबाट बाहिरिने निर्णयसम्म माओवादी केन्द्र पुगेको छ। एकीकृत समाजवादीले सरकारबाट बाहिरिने निर्णय भने गरिसकेको छैन।
पछिल्लो समय माओवादी केन्द्र पनि एमसिसी संसदमा पेश गर्नसम्म दिने पक्षमा केही लचिलो भएको विश्लेषण छ। माओवादी केन्द्र अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले सभामुख अग्निप्रसाद सापकोटाले शनिबार भेटले गर्नुलाई एमसिसी संसदमा पेस गर्न दिन लचिलो भएको पुष्टि गर्ने राजनीतिक विश्लेषकहरु बताउँछन्।
सत्ता गठबन्धनको अर्को घटक जनता समाजवादीले एमसिसीबारे पार्टीको आधिकारिक धारणा बनाई नसके पनि उ सत्ता गठबन्धनको सामूहिक निर्णयबाट पछि हट्ने सम्भावना छैन। पार्टीभित्र एमसिसीको विषयलाई लिएर दुई धार स्पष्ट देखिएको छ। संघीय परिषद् अध्यक्ष बाबुराम भट्टराई एमसिसी पास गर्नुपर्ने पक्षमा छन् भने पार्टी अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले एमसिसी राष्ट्रघाती रहेको अभिव्यक्ति दिँदै आएका छन्। त्यसैले संशोधनविना एमसिसी पास गर्ने पक्षमा यादव छैनन्।
यसै परिवेशमा एससिसीबारे सहमतिमा समान धारणा बनाउन सत्ता गठबन्धनको बैठक बस्न लागेको हो। बैठकले आइतबारको संसद बैठकमा एमसिसी पेश गर्ने आन्तरिक एवं भद्र सहमति गरिने सम्भावना रहेको बुझिएको छ।
एमसिसी संसदमा टेबुल गर्न सत्ता गठबन्धन सहमति नजिक पुगेसँगै अब संसद चल्न दिएर एमसिसी पारित गर्ने या नगर्ने ‘बल’ एमालेको कोर्टमा पुगेको राजनीतिक विश्लेषकहरुको भनाइ रहेको छ। संसद बैठक दिउँसो १ बजेका लागि बोलाइएको छ।
लगातार संसदमा अवरोध गर्दै आएको एमालेले पहिले सत्ता गठबन्धनको स्पष्ट धारणा आउनु पर्ने बताउँदै आएको छ। सरकारमा हुँदा एमसिसी पास गर्नुपर्ने पक्षमा रहेको एमाले सत्ताच्युत भई प्रतिपक्षको कित्तामा पुगेपछि यसबारे द्वैध चरित्र देखाउँदै आएको छ।
एमसिसी सदनमा पेश गर्ने तयारी भइरहँदा पछिल्ला दिनमा विरोध प्रदर्शन सघन बनेका छन्। सत्ता गठबन्धनका माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीकै युवा–विद्यार्थीहरु एमसिसीविरुद्ध सडक आन्दोलनमा छन् । केही स्थानमा एमसिसी विरोधी प्रदर्शनले हिंसात्मक रुप लिएको छ।
आज संसद बैठक भएकाले एमसिसीविरोधी दल तथा मोर्चाहरुले आज पनि आफ्नो प्रदर्शनलाई जारी राख्ने भएका छन्।
अमेरिकी सरकारको सहयोग परियोजना एमसिसी सदनबाट पारित गराउनका लागि प्रधानमन्त्री देउवा र माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले पत्र लेखेर माग गरेको समय सीमा फागुन १६ मा सकिँदै छ। अमेरिकाले सोही सीमाभित्र पारित गराउन जोड दिँदै नभए सहयोगको भविष्य अनिश्चित हुने चेतावनी दिएको छ। तर उसले एमसिसी पारित गर्ने या नगर्ने नेपालको सार्वभौम निर्णय रहेको पनि स्पष्ट पारेको छ।