काठमाडौं: नेपाल राष्ट्र बैंकले हायर पर्चेज कर्जाबारे नयाँ निर्देशन जारी गरेको छ । राष्ट्र बैंकले आइतबार ‘हायर पर्चेज कर्जा दिने कम्पनीलाई स्वीकृति दिने नीतिगत एवम् प्रक्रियागत व्यवस्था, २०७० (तेस्रो संशोधन २०७८)’ जारी गर्दै ब्याज दरमा केही कडाइ गरेको छ ।
राष्ट्र बैंकले जारी गरेको नयाँ निर्देशनमा भनिएको छ, ‘कम्पनीले ऋण तथा सापटी लिई कर्जा प्रदान गरेको अवस्थामा यसरी प्राप्त गरेको ऋण तथा सापटीमा दिनुपर्ने औसत ब्याजदरमा ४ प्रतिशत भन्दा बढी नहुने गरी हायर पर्चेज कर्जामा औसत ब्याजदर अन्तर कायम गर्नुपर्नेछ ।’ साथै यस्तो कर्जा प्रवाह गर्दा धितोको मूल्यको अधिकतम ८० प्रतिशतसम्म मात्र कर्जा प्रवाह गर्नुपर्ने उल्लेख छ ।
कम्पनीले एउटै ग्राहक, फर्म, कम्पनी वा समूहलाई प्रदान गर्न सक्ने कर्जाको सीमा अघिल्लो त्रैमासको खुद सम्पत्ति (नेटवर्थ)को बढीमा ३० प्रतिशतसम्म कायम गरिएको छ ।
राष्ट्र बैंकले यस्ता कम्पनीको चुक्ता पुँजी भने ३० करोड रुपैयाँ यथावत राखेको छ । यी कम्पनीहरूले अब अर्धवार्षिक नभई त्रैमासिक अवधि समाप्त भएको ३० दिनभित्र राष्ट्र बैंकको सम्बन्धित सुपरीवेक्षण विभागमा पेस गर्नुपर्नेछ ।
साथै नयाँ निर्देशन अनुसार हायर पर्चेज कम्पनीले ग्राहकबाट किस्ता रकम असुल हुन नसकी बक्यौता रहेमा त्यस्तो किस्ता रकम छ महिना भन्दा बढी अवधिले भाखा नाघेमा बक्यौता किस्ता रकमलाई शंकास्पद कर्जामा वर्गीकरण गरी ५० प्रतिशत नोक्सानी व्यवस्था कायम गर्नु पर्नेछ ।
किस्ता रकम एक वर्ष भन्दा बढी अवधिले भाखा नाघेमा सम्पूर्ण कर्जा रकमलाई खराब वर्गमा वर्गीकरण गरी शतप्रतिशत कर्जा नोक्सानी व्यवस्था कायम गर्नुपर्नेछ ।
त्यस्तै, कर्जा वर्गीकरण तथा कर्जा नोक्शानी ब्यवस्थामा पनि थप ब्याख्या गरिएको छ । हायर पर्चेज कम्पनीले ग्राहकबाट किस्ता रकम असुल हुन नसकी बक्यौता रहेमा त्यस्तो किस्ता रकम ५ महिनाभन्दा बढि अवधिको भाखा नाघेमा बक्यौता किस्ता रकमलाई शंकास्पद कर्जामा वर्गीकरण गर्नुपर्छ ।
यसरी वर्गीकरण गरी ५० प्रतिशत नोक्शानि ब्यवस्थापन कायम गर्नु पर्ने छ। किस्ता रकम एक बर्षभन्दा बढि अवधिले भाखा नाघेमा सम्पूर्ण कर्जा रकमलाई खराब बर्गमा वर्गीकरण गरी सत् प्रतिशत नोक्शानी ब्यवस्था कायम गर्नुपर्ने नयाँ निर्देशनमा जनाइएको छ ।
